Hoe komt ‘De Luie Tuinman’ aan zijn naam?
Wie de tuinen al eens bezocht heeft moet gedacht hebben: met zoveel tuinen om te onderhouden kan de tuinman vast niet echt lui zijn…
Het zit zo. De luie tuinman heeft een hekel aan onnodig tuinwerk. En onnodig tuinwerk kan al gauw ontstaan door slecht te plannen, verkeerde planten te kiezen, verbeten tegen de natuur in proberen te werken en te hopen op droogte als het regent, en andersom.
Wie slim met de natuur samenwerkt kan veel tijd en tegenslag besparen. Dat doet de luie tuinman. Waardoor er lekker veel tijd overblijft om lui te zijn en te genieten van het resultaat.
1. De bodem is de basis: verzorg de bodem zo goed als je kan! In de natuur maar natuurlijk ook in je tuin is de bodem de basis van alle groei en bloei. Verzorg je bodem dus goed! Keer de grond niet om, loop de grond niet vast en laat de grond nooit onbedekt achter! Kale grond wordt slechte grond. Gebruik enkel natuurlijke middelen om de bodem te verzorgen zoals compost, blad en eventueel lavameel. De luie tuinman maakt van al het afval uit zijn tuinen zelf compost: gemaaid gras, blad, tuinresten, heggenknipsel, stro, keukenafval: alles gaat op de composthoop.
2. Tuinier met sterke planten die passen bij je grondsoort. De luie tuinman kiest enkel soorten die het op de schrale Drentse zandgrond van nature goed doen. Hij heeft zelfs een proeftuintje om dat te testen! Planten die niet op de juiste plek staan groeien moeizaam en worden makkelijk ziek. Planten die gezond zijn vragen weinig werk en groeien goed!
3. Plant eens wat eenjarigen in de tuin. De luie tuinman houdt van kleur en tuiniert graag met fleurige eenjarigen. Ze zijn ideaal om de bodem te bedekken in een nog jonge tuin of om de randen van je moestuin mee op te fleuren. Veel (enkelbloemige) eenjarigen trekken belangrijke insecten aan.
4. Werk samen met licht en schaduw. De luie tuinman kiest zijn planten niet alleen op basis van zijn bodem maar kijkt ook goed naar de lichtbehoefte van zijn planten. Pas je plantkeuze aan aan de beschikbare hoeveelheid licht of schaduw: dat voorkomt veel onnodig extra werk en teleurstellingen. Schaduw is onmisbaar voor mens en dier (ook de hele kleintjes!) in hete zomers.
5. Tuinier in samenwerking met het weer. De luie tuinman organiseert zijn werkzaamheden op basis van het weer. Tijdens hete dagen wordt er niet geplant; dat is niet gunstig voor jonge planten. Bij hitte wordt beter gewied; het onkruid gaat dan direct dood! Tijdens langdurige nattigheid worden de borders niet belopen. Daardoor gaat de bodemstructuur namelijk naar zijn gootje. Daar houden plantenwortels en het bodemleven niet van!
6. Zorg voor de dieren in je tuin. De luie tuinman is dol op beestjes in de tuin. Ook als ze even de verkeerde plant kiezen om van te eten of het gazon ombouwen tot een veld vol kuilen. Vogels, vlinders, mollen, konijnen, rupsen en slakken: ze zijn onderdeel van het grote geheel dat natuur heet. In onze tuinen zijn ze vaak naarstig op zoek naar voedsel dat elders in de uitgeholde natuur maar moeizaam te vinden is. Plant eens extra bessen en wintergroene struiken aan voor de vogels, maak hopen met blad en takken voor insecten en egels en leef mee met de kleine wondertjes in je tuin.
7. Kijk toe bij rupsen en luizen. Rupsen, luizen en andere kleine veelvraatjes zijn vaak niet graag gezien in de tuin maar de luie tuinman weet: het is voedsel voor de o zo belangrijke en geliefde vogeltjes. Rupsen veranderen bovendien vaak in prachtige vlinders! Planten die op een verkeerde plek staan zijn bovendien vaak vatbaar voor luizen en andere aantastingen. Trek daar dus je lering uit! De luie tuinman gebruikt dan geen middeltjes, maar de groene kliko.
8. Zorg dat er (bijna) iedere maand iets bloeit in je tuin. Een aantrekkelijke tuin voor mens en dier is een tuin waar jaarrond wel iets bloeit. Zeker om insecten te helpen is het belangrijk dat je liefst ieder maand wel een paar planten – liefst in wat groetere groepen – in bloei hebt staan. Zet de winterbloeiers dicht bij het raam en geniet er van, net als de insecten.
9. Renoveer je tuin eind augustus. Gedurende de zomer houdt de luie tuinman bij wat er goed gaat in de tuin en wat er anders, beter, leuker kan. In augustus, als de planten richting rust gaan, wordt er dan verplant, bij geplant en gerooid. Voordat de winter komt kunnen de planten dan nog wortelen en gaat de tuin gelijktijdig met de natuur in winterslaap, onder een dikke deken van gevallen blad
10. Laat de tuin in de winter met rust en geniet! De luie tuinman probeert zo eind november klaar te zijn met het veranderen en toedekken van de tuin. Mens, dier en plant kunnen zo ongestoord genieten van een paar maanden welverdiende en broodnodige rust. Stengels worden niet afgeknipt, blad blijft op de borders liggen. Alleen het gras en de paden worden af en toe een geharkt. Een goed aangelegde tuin heeft bovendien ook in de winter van alles te bieden. Geniet ervan vanuit je luie stoel!
Veranderingen in het klein door veranderingen in het groot: de tuin versus klimaatverandering.
De luie tuinman speelt in op de klimaatverandering door zich voor te bereiden op warme zomers. Voldoende watervoorraad is een punt van aandacht, daarvoor zijn er grote opvangbakken en regentonnen aangeschaft.
De luie tuinman stimuleert de planten om diep te wortelen door te wachten met water geven tot het echt droog wordt. Overigens betekent klimaatverandering niet zondermeer dat het minder regent… Maar met zo’n grote hoeveelheid water ineens, daar weten bodem en planten geen raad mee.
De luie tuinman realiseert zich dat de sterk verhoogde stikstofuitstoot in Nederland / west Europa veranderingen in de tuinen veroorzaakt. Sommige planten geven alleen nog maar blad en geen bloemen; onkruid groeit sneller en het gras moet vaker gemaaid worden. De luie tuinman zoekt naar praktische en natuurlijke oplossingen om die stikstof weer te kunnen onttrekken, zoals het toevoegen van houtsnippers die wat van de stikstof onttrekken. Een nieuw experiment!
Het is mogelijk dat door klimaatverandering de zomers langer aanhouden zoals in 2023 en 2024 het geval was. Daardoor veranderen ook de werkzaamheden in de tuin, en de openingstijden. Zo waren we in 2024 al een aantal weken langer geopend.
Indien klimaatverandering ook gaat betekenen dat de winters zachter worden verandert het sortiment in de tuinen. Dat biedt kansen maar helaas ook bedreigingen in de vorm van het verdwijnen van wilde plantensoorten en dieren, slakkenplagen, onbekende muggen, enzovoort.
Meld je nu aan voor de nieuwsbrief en ontvang de laatste nieuwstjes en ontwikkelingen rechtstreeks in je mailbox.